Czasami zdarzają się sytuacje w życiu, kiedy przedsiębiorca z różnych przyczyn chce lub musi sprzedać swoją firmę. Jak w praktyce wygląda sprzedaż jednoosobowej działalności gospodarczej?

Zakres

Możliwa jest sprzedaż całego majątku firmy. Kupujący nabywa wtedy całość, czyli towary, wyposażenie, środki trwałe, itd. Żeby jednak legalnie działać, nabywca musi mieć własną działalność gospodarczą. Jeżeli w grę wchodzi nieruchomość, która jest siedzibą firmy, to konieczna będzie wizyta u notariusza, w celu spisania katu notarialnego. Firmy jednoosobowe mogą sprzedać też prawo do używania swojej nazwy. Oczywiście – nie w całości. Część nazwy to imię i nazwisko przedsiębiorcy, reszta to dowolne słowa lub litery. Tę właśnie drugą część można odsprzedać. Jest ona zazwyczaj najbardziej rozpoznawalna dla klientów, więc mogą się oni nawet nie zorientować, że zmienił się właściciel firmy o ile nie zostaną poinformowani o zmianie danych do fakturowania.

Cesja

Zobowiązania umowne sprzedawanej działalności przechodzą na jej nabywcę. W tym celu trzeba dokonać cesji wszelkich umów o współpracy z kontrahentami, umów telekomunikacyjnych, umów najmu, umów ubezpieczenia itp. Bardzo ważne jest dopilnowanie tej czynności. Pamiętaj by uwzględnić wszystkie umowy.

Likwidacja

Sprzedaż działalności łączy się z pewnymi obowiązkami likwidacyjnymi. Konieczne powinieneś zgłosić zakończenia działalności do CEIDG za pomocą formularza CEIDG-1 (informacja o zamknięciu firmy przekazywana jest automatycznie do urzędu skarbowego, ZUS-u i GUS-u). Pamiętaj też o remamencie likwidacyjny, bo na jego podstawie obliczony zostanie podatek dochodowy oraz rozliczenia VAT.

Podatek

Sprzedaż firmy, jej zorganizowanej części lub całości majątku, nie podlega opodatkowaniu VAT-em. Nabywca ani sprzedawca nie muszą więc płacić podatku VAT od tej transakcji. Inaczej jest jeżeli sprzedane zostają pojedyncze składniki majątku. W takim wypadku – opłacenie podatku VAT może być konieczne.

Długi

Długi firmy nie znikają wraz ze sprzedażą działalności gospodarczej. Jeżeli nabywca działalności był świadomy istniejących długów, to może on być pociągnięty do uregulowania ich. Odpowiada za nie, aż do wartości całego nabywanego przedsiębiorstwa. Jeżeli kupujący nic o długach nie wiedział, to za spłatę zobowiązań odpowiada wyłącznie pierwszy właściciel działalności. Te same zasady dotyczą niespłaconych podatków.

W rodzinie

Chcąc przekazać firmę osobie, która jest członkiem rodziny, to można skorzystać z aktu darowizny. Konieczne jest sporządzenie właściwego aktu notarialnego, w którym znajdzie się zapis o tym, że przekazywany jest cały majątek przedsiębiorstwa, a nie tylko jego składniki. Oczywiście, nowy właściciel firmy musi mieć zarejestrowaną własną działalność gospodarczą, a darczyńca musi swoją zamknąć – podobnie jak w przypadku sprzedaży. Darowizna przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu VAT, a ponadto nie powstaje po stronie zbywcy żaden przychód w podatku dochodowym. Jeżeli obdarowanym jest członek najbliższej rodziny (np. dziecko) to darowizna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn.